Istotą upadłości konsumenckiej – jeśli upadły posiada majątek – jest spłata wierzycieli i umorzenie części zobowiązania. Jeżeli majątku nie posiada sąd może orzec o umorzeniu zobowiązań bez przeprowadzania spłaty wierzycieli. Ale czy upadłość konsumencka obejmuje wszystkie długi? Czy jednak istnieją takie, od których się nie uwolnimy?
Ustawodawca postanowił, że ze względu na zasady współżycia społecznego i wartości wyższe niż sama potrzeba oddłużenia dłużnika, część zobowiązań nie powinna być włączana w kanon długów podlegających umorzeniu.
Tym sposobem w art. 49121 ust. 2 PrUp określono katalog zamknięty zobowiązań nie podlegających umorzeniu, a mianowicie są to:
- należności alimentacyjne,
- renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci,
- zobowiązania z tytułu orzeczonych przez sąd kar grzywny,
- zobowiązania z tytułu orzeczonych przez sąd środków karnych lub środków związanych z poddaniem sprawcy próbie,
- zobowiązania z tytułu roszczeń o naprawienie szkody wynikającej ze stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu przestępstwa lub wykroczenia,
- wierzytelności, które zostały umyślnie nieujawnione przez upadłego, a wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu upadłościowym.
Katalog ten ma charakter ustawowy, co oznacza, że upadły i wierzyciel nie mogą, choćby za obopólną zgodą, wyłączyć spod umorzenia innej wierzytelności.
W punkcie 6 wyróżniono wierzytelności umyślnie nieujawnione. Nie zostaną one umorzone pod warunkiem, że wierzyciel nie przystąpi do postępowania upadłościowego. Wierzyciel może przystąpić do postępowania na podstawie informacji z innego źródła niż zawiadomienie syndyka. W ten sposób można pomyśleć, że ustawodawca dopuszcza do umorzenia zobowiązania, których nieujawnienie było skutkiem niedbalstwa ze strony upadłego. Czy rzeczywiście tak jest, pozostawiam jako temat do rozważań.
Skutkiem postanowienia sądu w sprawie umorzenia zobowiązań jest uniemożliwienie wszczęcia postępowań egzekucyjnych dotyczących wierzytelności powstałych przed ustaleniem planu spłaty objętych umorzeniem. Co do zasady, wyżej wymienione postępowanie może zostać wytoczone w sprawie wierzytelności, które z mocy ustawy nie podlegają umorzeniu.
{ 2 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Bardzo dobry artykuł, z podaniem podstaw prawnych, co ma istotne znaczenie. Mam pewne wątpliwości dotyczące umorzenia nieujawnionych zobowiązań konsumenckich, np na skutek niewiedzy lub zaniedbania. Przecież trwa ciągły obrót wierzytelnościami i dłużnik już się nie orientuje kto jest jego aktualnym wierzycielem. Ciekawe też jest czy orzeczenie sądu o umorzeniu zobowiązan ma charakter enumeratywny, tzn. imiennej i zamkniętej listy, czy też blankietowy, czyli ogólny, np umarza się wszystkie zobowiązania powstałe przed datą… ? Pozdrawiam Marian
Uzupełnienie
Może przecież zdarzyć się tak, że na skutek obrotu wierzytelnościami, nie da się ustalić aktualnego wierzyciela, który zrobił to celowo, aby przeczekać postępowanie upadłościowe i po jego zakończeniu wszcząć wobec dłużnika postępowanie sądowe lub nawet egzekucyjne, jeżeli taki dług nabył. Co wtedy? Dłużnik nie będzie przecież mógł ogłosić kolejnej upadłości przed upływem 10 lat.